ข้าวยำ เป็นอาหารไทยภาคใต้ โดยถือกันว่าเป็นอาหารที่ครบโภชนาการมากที่สุด และมีคุณลักษณะพิเศษแตกต่างโดยเป็นอาหารจานเดียวที่มีน้ำปรุงราด
ส่วนผสมสำหรับทำข้าวยำ
- ข้าวกล้องหุงสุก 1 จาน
- งาดำคั่ว 2 ช้อนโต๊ะ
- กุ้งแห้งป่นละเอียด 2 ช้อนโต๊ะ
- พริกป่น 2 ช้อนโต๊ะ
- มะนาว 1 ลูก หั่นเป็นชื้นเล็กๆ
- มะพร้าวขูดคั่ว 2 ช้อนโต๊ะ
- ตะไคร้ซอยบางๆ 2 ช้อนโต๊ะ
- ถั่วงอก หนึ่งหยิบมือ
- ใบมะกรูด2 ช้อนโต๊ะ ซอยเล็กๆ
- ใบบัวบก 2 ช้อนโต๊ะ ซอยเล็กๆ
- ใบชะพลู 2 ช้อนโต๊ะ ซอยเล็กๆ
- เนื้อส้มโอ 2 ช้อนโต๊ะ
- มะม่วง 2 ช้อนโต๊ะ ซอยเป็นเส้นๆ
- ถั่วฝัก 2 ช้อนโต๊ะ ซอยเล็กๆ
- น้ำเปล่า 3 ถ้วยตวง
- กะปิ 1 ช้อนโต๊ะ
- กระเทียมบดละเอียด 1 ช้อนโต้ะ
- หอมแดง 2 หัว ทุบพอบุบ
- ตะไคร้ 1 ต้น หั่นหยาบๆ
- ข่าแก่ 2 ต้น
- มะกรูด 1 ลูก นำมาผ่าครึ่งเอาเม็ดออก
- เนื้อปลาอินทรีเค็มทอด 1 ตัว
- กะปิ 2 ช้อนโต้ะ
- น้ำตาลปี๊บ 2 ช้อนโต้ะ
- น้ำตาลทราย 1 ช้อนโต้ะ
- น้ำมะกรูด 2 ช้อนโต๊ะ
วิธีทำข้าวยำ
- เริ่มจากการทำกะปิหวานก่อน โดยตั้งหม้อต้มน้ำเปล่าให้เดือด จากนั้นใส่ กระเทียม หอมแดง ตะไคร้ ข่า และ ลูกมะกรูด ต้มในนำเดือด แต่เริ่มจากไฟอ่อนๆ ให้น้ำหอมสมุนไพรก่อน
- จากนั้นจึงใส่ ปลาอินทรีย์ทอดเค็มลงไป เคี่ยวสักพัก ประมาณ 15 นาที จากนั้นให้กรองเอาแต่น้ำ
- นำน้ำที่ได้จากการกรอง มาปรุงรสด้วย กะปิ น้ำตาลปี๊บ น้ำตาลทราย และ น้ำมะกรูด เคี่ยวด้วยไฟอ่อนๆ จนน้ำเริ่มเหนียว ก็ให้ปิดไฟและพักให้เย็นก่อน เพียงเท่านี้ก็พร้อมสำหรับกะปิหวาน สำหรับข้าวยำ
- เริ่มจัดจาน โดย ให้ข้าวหุงสุกอยู่ตรงกลาง และ จัดเครื่องเคียงในจานเดียวกัน ประกอบด้วย กุ้งแห้งป่น พริกป่น งาดำคั่ว มะนาว มะพร้าวขูดคั่ว ตะไคร้ ถั่วงอก ใบมะกรูด ใบบัวบก ใบชะพลู เนื้อส้มโอ มะม่วง และ ถั่วฝัก